این افزودنی‌ها به‌طور معمول برای محافظت از اجزای ماشین در برابر سایش و از دست دادن فلز تحت شرایط روانکاری مرزی استفاده می‌شوند. به‌عنوان افزودنی‌های قطبی، آن‌ها به سطوح فلزی اصطکاکی متصل می‌شوند. زمانی که تماس فلز به فلز در سناریوهای روانکاری مختلط و مرزی رخ می‌دهد، این افزودنی‌ها به‌طور شیمیایی با سطوح فلزی واکنش نشان می‌دهند. با فعال شدن توسط حرارتی که در حین تماس تولید می‌شود، آن‌ها یک فیلم ایجاد می‌کنند که سایش را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، آن‌ها از اکسیداسیون روغن پایه محافظت کرده و فلز را از اسیدهای خورنده محافظت می‌کنند. این افزودنی‌ها در حین انجام عملکرد حفاظتی خود مصرف می‌شوند و با کاهش آن‌ها، آسیب سایش چسبنده افزایش می‌یابد. این افزودنی‌ها عمدتاً ترکیبات فسفر هستند و دی‌آلکیل دی‌تیوفسفات روی (ZDDP) رایج‌ترین آن‌هاست.

بازدارنده‌های زنگ‌زدگی و خوردگی برای محافظت از سطوح فلزی در محیط‌های صنعتی حیاتی هستند، جایی که رطوبت، نمک و سایر عناصر خورنده می‌توانند آسیب‌های جدی ایجاد کنند.

مواد شوینده و پخش‌کننده نقش‌های مهمی در حفظ تمیزی موتور ایفا می‌کنند. مواد شوینده از ایجاد رسوبات بر روی قطعات فلزی داغ جلوگیری کرده و اسیدهای تشکیل‌شده در روغن را خنثی می‌کنند، در حالی که پخش‌کننده‌ها به‌طور همزمان با آن‌ها کار می‌کنند تا ذرات دوده موتور دیزلی، که معمولاً زیر 1 میکرون هستند، به‌طور یکنواخت در روغن معلق نگه داشته شوند و از تجمع و آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنند..

بهبوددهنده‌های شاخص ویسکوزیته (VII)، که به‌عنوان اصلاح‌کننده‌های ویسکوزیته یا تقویت‌کننده‌های ویسکوزیته نیز شناخته می‌شوند، افزودنی‌های پلیمری هستند که ویسکوزیته مایعات و روان‌کننده‌ها را در تمام دامنه دمای عملیاتی آن‌ها تنظیم می‌کنند.

نقطه ریزش پایین‌ترین دمایی است که در آن یک روان‌کننده همچنان مایع باقی می‌ماند. در دماهای پایین، بلورهای موم در روغن‌های معدنی جامد می‌شوند (بلورین می‌شوند) و این امر مانع از جریان روان روغن به‌طور روان می‌شود. در اینجا کاهنده‌های نقطه ریزش وارد عمل می‌شوند. آن‌ها اندازه بلورهای موم در روغن را کاهش می‌دهند و قابلیت جریان آن را حتی در دماهای زیر صفر بهبود می‌بخشند.

عوامل ضد کف، از جمله پلیمرهای سیلیکونی و کوپلیمرهای آلی، تنش سطحی را کاهش می‌دهند تا از تشکیل کف درس روان‌کننده‌ها جلوگیری کنند. با کاهش تماس بین روغن و هوا، آن‌ها همچنین می‌توانند به کاهش خطر اکسیداسیون کمک کنند. تنها مقادیر کمی از آن‌ها در فرمولاسیون‌های روغن استفاده می‌شود، زیرا مقادیر زیاد می‌تواند منجر به افزایش حباب‌زنی شود.

اکسیداسیون فرآیندی است که در آن اکسیژن موجود در هوا به ضعیف‌ترین اجزای روغن پایه حمله می‌کند. این فرآیند به‌طور مداوم اتفاق می‌افتد، اما در دماهای بالاتر و در حضور آب، فلزات سایش و سایر آلودگی‌ها تسریع می‌شود. این امر منجر به تشکیل اسیدهایی می‌شود که باعث خوردگی و لجن می‌شوند، که ویسکوزیته را افزایش داده و رسوبات سطحی ایجاد می‌کند. بازدارنده‌های اکسیداسیون، یا آنتی‌اکسیدان‌ها، افزودنی‌های قربانی هستند که به طول عمر روغن کمک می‌کنند و اکسیداسیون را به تأخیر می‌اندازند.